Ajax مخفف "Asynchronous JavaScript and XML" (جاوااسکریپت و ایکسامال غیرهمزمان) است. این تکنیک برنامهنویسی در زمینه وب به کار میرود و امکان بروزرسانی بخشهای خاص از یک صفحه وب را بدون نیاز به بازنشانی کل صفحه فراهم میکند.
در Ajax، عملیات ارسال و دریافت اطلاعات با سرور به صورت غیرهمزمان (بدون نیاز به تازهسازی کل صفحه) انجام میشود. این به برنامهنویسان این امکان را میدهد که بدون ایجاد اختلال در تجربه کاربری، اطلاعات را به صورت پویا بارگذاری کنند و واکنش سریعتری از وبسایت به کاربران ارائه دهند.
به عبارت دیگر، Ajax به توسعهدهندگان این امکان را میدهد تا اطلاعات را از سرور دریافت کنند و آنها را در صفحه وب بروزرسانی کنند بدون اینکه کاربر بخواهد صفحه را دوباره بارگذاری کند. این ویژگی باعث بهبود تجربه کاربری و کارایی وبسایت میشود.
ویژگی مهم Ajax که آن را از تکنیکهای دیگر متمایز میکند، این است که به صورت غیرهمزمان (Asynchronous) عمل میکند. این به این معناست که اطلاعات با سرور به صورت همزمان با ادامه کارهای دیگر در صفحه برقرار میماند، بدون اینکه نیاز به تازهسازی کل صفحه باشد. به عبارت دیگر، کاربر میتواند با صفحه تعامل داشته باشد و در همین حین اطلاعات جدید از سرور دریافت و نمایش داده شوند.
Ajax به طراحان وب امکان برقراری ارتباط با سرور را فراهم میکند. این ارتباط با استفاده از درخواستهای HTTP صورت میگیرد. طراحان وب میتوانند اطلاعاتی را به سرور ارسال کرده و پاسخ مربوطه را دریافت کنند، که این فرآیند به صورت غیرهمزمان و بدون نیاز به تازهسازی کل صفحه انجام میشود. این امکان به وبسایتها این قابلیت را میدهد که اطلاعات را پویا و بدون ایجاد اختلال در تجربه کاربری بهروز کنند. به طور مثال، زمانی که کاربر یک فرم را پر میکند و میخواهد اطلاعات را ارسال کند، از Ajax میتوان برای ارسال این اطلاعات به سرور و دریافت پاسخ به صورت غیرهمزمان استفاده کرد، بدون نیاز به بازنشانی کل صفحه.
Ajax در طراحی وبسایتها برای کاربردهای متعددی استفاده میشود:
فرمهای پویا:
از Ajax میتوان برای ارسال اطلاعات فرم به سرور و دریافت پاسخ به صورت غیرهمزمان استفاده کرد. این امکان به کاربر این امکان را میدهد که اطلاعات را وارد کرده و بدون تازهسازی کل صفحه، نتیجه را مشاهده کند.
بارگذاری محتوا به صورت پویا:
Ajax میتواند برای بارگذاری محتوا به صورت پویا بر اساس نیازها و ورودیهای کاربر استفاده شود. این ویژگی به بهبود کارایی و سرعت بارگذاری صفحه کمک میکند.
استفاده از Ajax میتواند بهبودهای چشمگیری در تجربه کاربری ایجاد کند:
تعامل بیشتر با صفحه:
با استفاده از Ajax، کاربران میتوانند با صفحه بیشتری تعامل داشته باشند. امکان ارسال و دریافت اطلاعات به صورت غیرهمزمان به کاربر این امکان را میدهد که بدون انتظار برای بازنشانی کل صفحه، به صورت فوری به تغییرات و پاسخهای سریعتر دست پیدا کند.
بهبود کارایی:
با کاهش نیاز به تازهسازی کل صفحه، استفاده از Ajax باعث بهبود کارایی و سرعت واکنش وبسایت میشود، که به تجربه کاربری بهتری منجر میشود.
استفاده از Ajax تأثیر بسزایی بر پایداری و سرعت عملکرد وبسایت دارد. به واسطه اینکه این تکنیک امکان بروزرسانی بخشهای خاص از صفحه را بدون نیاز به بازنشانی کل صفحه فراهم میکند، زمان لازم برای بارگذاری صفحه را به شدت کاهش میدهد. این به معنای بهبود سرعت واکنش وبسایت به درخواستها و افزایش سرعت بارگذاری صفحات است. به عبارت دیگر، کاربران تجربه استفاده بهتر و سریعتری از وبسایت را دارند و این امر به پایداری عملکرد وبسایت نیز کمک میکند.
با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از ابزارهای متنوع مانند jQuery و React، استفاده از Ajax توسعه و بهبود یافته و امکانات جدیدی به طراحان وب ارائه داده است.
استفاده از کتابخانههای JavaScript:
- jQuery: jQuery یک کتابخانه JavaScript است که توابع زیادی را برای انجام کارهای مختلف، از جمله استفاده از Ajax، فراهم میکند. این کتابخانه از ابزارهای سادهتر و کاربردی برای توسعهدهندگان استفاده میکند.
- React: React یک کتابخانه JavaScript برای ساخت رابط کاربری است که از اجزای باز استفاده میکند. استفاده از React به طراحان این امکان را میدهد که از Ajax به همراه فراهم کنندههای وضعیت مدیریتی React برای بهبود عملکرد و ایجاد واکنشهای پویا استفاده کنند.
امکانات جدید:
- پویایی و انعطافپذیری: با استفاده از Ajax به همراه ابزارهای جدید، وبسایتها میتوانند از پویایی و انعطافپذیری بیشتری برخوردار شوند. این امکانات جدید به طراحان وب این امکان را میدهد که به راحتی واکنشها و تغییراتی را به وبسایت اضافه کرده و تجربه کاربری را بهبود بخشند.
- ساختار کدبندی بهتر: استفاده از این ابزارها میتواند به طراحان وب کمک کند تا ساختار کدبندی بهتر و قابل نگهداریتری را ایجاد کنند. این به ویژه در پروژههای بزرگ و پیچیده مفید است.
استفاده صحیح از Ajax نیازمند رعایت اصول امنیتی است تا از حملات امنیتی جلوگیری شود و اطلاعات کاربران در ارتباط با سرور به درستی محافظت شود.
رعایت اصول امنیتی
- XSRF (Cross-Site Request Forgery) و XSS (Cross-Site Scripting): برای جلوگیری از حملات XSRF و XSS، لازم است که برنامهنویسان از تکنیکها و ابزارهای امنیتی مانند توکنهای امنیتی (CSRF Tokens) استفاده کنند تا حفاظت از دادهها و جلوگیری از اجرای اسکریپتهای مخرب را انجام دهند.
- SSL/TLS (Secure Sockets Layer/Transport Layer Security): برای افزایش امنیت ارتباطات بین مرورگر و سرور، باید از SSL یا TLS استفاده شود. این تکنولوژیها اطلاعات را در طول ارسال به صورت رمزشده ارسال میکنند.
- صحت دادهها:
اطمینان از صحت دادههای ارسالی و دریافتی از سمت سرور و مرورگر اهمیت دارد تا از حملات مانند تزریق SQL جلوگیری شود.
آینده Ajax نیز با پیشرفتهای مرتبط با تکنولوژی وب، مانند WebSockets و GraphQL، ممکن است بهبود و توسعه یابد و نقش بزرگی در ایجاد تجربه وب پویا و پیشرفته داشته باشد.
تکنولوژی WebSockets:
- اتصال برقرار و نگهداری پایدار: WebSockets این امکان را فراهم میکند که اتصال بین مرورگر و سرور برقرار باشد و نگهداری شود. این ویژگی به وبسایتها امکان ارسال و دریافت دادهها بدون نیاز به برقراری مکرر اتصال HTTP را میدهد.
- اطلاعرسانی به صورت فوری: این تکنولوژی به وبسایتها این امکان را میدهد که اطلاعات را به صورت فوری و به صورت زنده از سرور دریافت کرده و به کاربران اطلاعرسانی کنند.
GraphQL:
- مدیریت اطلاعات بر اساس درخواست کلاینت: GraphQL به توسعهدهندگان این امکان را میدهد که دقیقاً آن دادههایی که نیاز دارند را از سرور درخواست کنند و بدین ترتیب بهینهترین عملکرد و انتقال دادهها را فراهم کنند.
- ارتقاء کارایی و انعطافپذیری: GraphQL انعطافپذیری بیشتری را نسبت به روشهای سنتی API فراهم میکند و به توسعهدهندگان امکان ارتقاء کارایی و افزودن ویژگیهای جدید را میدهد.
در جشنواره سایت ارزان میتونی با کمترین قیمت ممکن صاحب وبسایت چند زبانه با هاست و پشتیبانی یکساله رایگان بشی و به راحتی کسب و کار آنلاین خودتو داشته باشی.